Rừng Na Uy - Cuộc hành hương lặng lẽ qua những đổ vỡ

Tôi đọc Rừng Na Uy lần đầu khi mới vào đại học, cũng là bước chân đầu tiên tôi đặt vào thế giới văn chương của Murakami. Khi đó, tôi chỉ biết rằng mình vừa chạm vào một thế giới thật mới lạ, một cuốn tiểu thuyết viết về người trẻ nhưng không nói về khát vọng, không hô hào hay cổ vũ vươn lên, mà chỉ lặng lẽ kể về nỗi buồn, cái chết, sự cô đơn và những mối quan hệ đầy day dứt. Nó u uất, dịu dàng, trống rỗng, nhưng lại rất đẹp, đẹp một cách lạ thường. Và rồi nhiều năm sau, khi đọc lại, tôi vẫn không thể thoát khỏi cảm giác rằng Rừng Na Uy là một thứ gì đó vừa mơ hồ, vừa rất thật, như một vết thương không còn rỉ máu, nhưng chưa bao giờ liền sẹo.

Phải nói thêm một chút về bối cảnh mà tác phẩm ra đời, Nhật Bản vào cuối thập niên 1960, một giai đoạn đen tối và đầy mâu thuẫn. Nền kinh tế sau chiến tranh bùng nổ, xã hội hiện đại hóa chóng mặt, nhưng thế hệ trẻ lại như đứng bên lề của sự phát triển ấy. Họ được sống trong một xã hội mới nhưng không thuộc về nó, không hoài bão, không lý tưởng, không niềm tin. Rừng Na Uy là một lát cắt của thế hệ ấy, những thanh niên sống mà không biết sống để làm gì.

Watanabe - nhân vật chính, không phải một người đặc biệt. Cậu không xuất sắc, không mạnh mẽ, cũng không yếu đuối. Cậu chỉ đơn giản đang cố gắng sống tiếp sau cái chết của người bạn thân nhất - Kizuki. Nhưng trong nỗ lực đó, là hàng loạt những va chạm đầy chênh vênh với những con người khác, cũng đang lạc lối như mình: Naoko - người con gái mong manh với tâm hồn tổn thương sâu sắc; Midori - cô gái sống bạo liệt để che giấu nỗi cô đơn; Nagasawa - đại diện cho kiểu người thành đạt bên ngoài nhưng rỗng tuếch bên trong… Mỗi nhân vật là một trạng thái tâm lý. Mỗi người đều ‘gãy’ ở một điểm nào đó. Và Murakami không chữa lành họ. Ông chỉ viết ra, nhẹ nhàng và lặng lẽ, như thể nói rằng tôi thấy các bạn, và tôi cũng thế.

Có một điều rất lạ ở Rừng Na Uy là mọi thứ đều nhẹ tênh. Kể cả những biến cố lớn như tự tử, chia tay, mất mát, tất cả đều được kể lại bằng một giọng điệu bình thản, lạnh, và trôi. Chính sự bình thản ấy lại khiến người đọc cảm thấy đau. Nỗi đau không nằm ở những trang bi kịch, mà ở chính cái cách các nhân vật lặng lẽ bước qua chúng, không kêu than, không giải thích.

Tôi nghĩ, điều đặc biệt nhất của cuốn tiểu thuyết này là nó không cố gắng đưa ra một câu trả lời, nó không an ủi, không định hướng, không truyền cảm hứng mà nó chỉ phản chiếu. Và trong cái phản chiếu ấy, người đọc dễ dàng nhận ra những sự lạc lõng, những mối quan hệ dở dang, hay cảm giác bị mắc kẹt trong một guồng quay mà không rõ vì sao phải chạy.

Rừng Na Uy, suy cho cùng, không chỉ là hành trình của một cá nhân, mà còn là tiếng vọng của cả một thế hệ. Một thế hệ bị cuốn vào chuyển động quá nhanh của xã hội, nhưng bên trong thì trống rỗng – không biết mình là ai, muốn gì, sống để làm gì. Và cái bóng của sự cô đơn ấy, tôi nghĩ, vẫn còn rất thật với nhiều người trẻ hôm nay.

(Nguồn ảnh: Fahasa.com)